2016 wordt het Jaar van Jeroen Bosch.
In Nederland én in Spanje. Om dat te vieren, schenken dat jaar beide landen
extra aandacht aan zijn werk. ‘Er komt een grote overzichtstentoonstelling in Madrid én Den Bosch', zegt op 11 juli 2008 de Bossche burgemeester Ton Rombouts vanuit het Prado in Madrid. Hij staat daar dan namens de Nederlandse organisatie
als woordvoerder voor de microfoon van Omroep Brabant.
Een 'duo-tentoonstelling', gaat dat vervolgens in de kranten heten. Bijna zes
jaar later is duidelijk dat ‘ons’ deel van de tweeling plaats zal vinden van11 februari tot en met 8 mei 2016.
Ongetwijfeld zal koning Willem-Alexander nu al in de picture zijn voor de
officiële opening. ‘De Tuin der Lusten’ zal hij niet kunnen bewonderen. Om dat
gemis te compenseren, kan hij dat kapitale werk in zijn speech alsnog van de
Spanjolen terugvorderen, refererend aan een opmerking van Henk van Os die het
onlangs (in NRC 30 januari 2014) had over roofkunst. Het was die vuige Alva die dat
markante werk zonder vragen meenam uit het Brusselse kasteel van de eerste
Oranje roerganger Willem de Zwijger, Vader des Vaderlands. Als zijn verre
nazaat enig gevoel voor balans heeft, zal onze frisse vorst - opnieuw onder
verwijzing naar dezelfde Van Os - de opbrengst van de Zilvervloot overmaken op
de Spaanse staatsgiro. Zo kan een wederzijdse ‘Wiedergutmachung’ het aan beide
kanten stil schrijnende oudzeer alsnog genezen.
Den Bosch opent de deuren van het
Noordbrabants museum op de donderdag ná Aswoensdag in een schoongepoetste en
haringgeurvrije stad. Wanneer het Prado zijn part realiseert, is nu nog
onduidelijk. In het Meerjarenplan van dit museum staat ‘2016’. Moet je
helderziend zijn om te denken dat daar eind mei het spektakel begint? Op het
moment dat de toeristenstroom zo’n beetje op gang begint te komen?
Het Prado heeft het nu al voor elkaar,
bij wijze van spreken. Zelf bezit het meer dan een handvol (veronderstelde)
werken van Bosch. Een aantal metrostations verderop, in de wijk Salamanca hangt in het Museo Lázaro
Galdiano nog een ‘Johannes de Doper in de Wildernis’. Plus op een uurtje met de auto bevinden zich in het Escorial nog drie schilderijen. Kat in het bakkie.
En uit Lissabon komt een triptiek van formaat. Dat maakte de Spaanse pers bekend in september 2013 (klik).
Dát werk van Bosch werd nog niet eerder
buiten Portugal tentoongesteld, volgens de Spaanse berichtgeving. Al zitten ze dan samen op hetzelfde Iberische
Schiereiland, de Spanjaarden en de Portugezen zijn niet echt buren die
gemakkelijk samen een bak koffie vatten. Over de buurlijke spanningen valt met
wisselgeld en goede woorden heen te stappen.
Zo heeft het Prado op dit moment
voor de periode 30 november 2013 - 16 maart 2014 in totaal 57 werken uitgeleend
aan het Museu Nacional de Arte Antiga in Lissabon. Voor een tentoonstelling
over schilders uit het noorden, waaronder Rubens, Brueghel en Claude Lorrain. Als vriendendienst, zeg maar. Waarna de
wederdienst in 2016 zal bestaan uit de komst naar het Prado van het drieluik ‘De verzoeking van
de Heilige Antonius’. Leuk voor Madrid, dit meermaals gekopieerde meesterwerk van ‘onze’ Jeroen. Het is in het najaar van 2011 onderzocht door het 'Bossche' team (klik) van deskundigen, waarbij het nodige aan het licht kwam. Kennelijk blijft het daarbij.
En wat komt uit Spanje naar Den Bosch toe?
In elk geval ‘iets’, weten we sinds 30 mei 2013. ‘Wat’ en ‘hoeveel’ blijft
vooralsnog ongewis (klik).
Hoezo ‘duo-tentoonstelling’? Dat woord
doet me denken aan wat de muis zegt wanneer deze naast de olifant over een houten
brug loopt: ‘Wat stampen we toch lekker’.
‘Duo-tentoonstelling’: met Nederland
op de bagagedrager. Of - omdat wij in tijd voorop zitten - op de stang. In de
wind en ongemakkelijk op het harde staal. Al verwacht Ad 's-Gravesande, artistiek leider JB-500, volgens het Brabants Dagblad (03/02/2014): 'Als je de eerste bent, krijg je internationaal de meeste aandacht'. Ik help het hem hopen.
(wordt vervolgd)
Met Jheronimus op weg (1); dokkeren
Met Jheronimus op weg (2); de aftrap
Met Jheronimus op weg (3); wisselgeld
Geen opmerkingen:
Een reactie posten