maandag 19 september 2011

Bossche taal (9); 'n bietje schèlle

Voet bij stuk houden, het 'niet afgeven'. In het Bosch sta je dan 'op oew ponteneur', op je 'point d'honneur'. Iemand die dat doet, wil zijn of haar mening, inzicht, kwaliteiten gerespecteerd zien. Op dat moment heeft een andere partij daar kennelijk lak aan. De situatie raakt gespannen en het is geen 'klaor goeie botter' meer. De getergde stadsgeno(o)t(e) 'Lot nie mee z'neige of d'reige speule'. Tuurlijk niet. 'Koeienere' is er niet bij. En als ze niet ophouden te 'steuke', dan wordt het 'bènze', vechten, of misschien wel 'bonje in 't strùtje', herrie in de straat. Als die smiechte over jou liggen te 'kwaoitonge' dan zul jij ervoor zorgen dat die roddelaars 't moeten 'besniete', bezuren. 'Peur' heb je niet voor dat stelletje 'spèknèkke'. 'Blauwvèrvers' zijn het, kaaljakkers die het hoog in hun bol hebben. 'Grôôtbèkke'; daar ben je niet bang voor. En dan ook nog eens 'din hillen dag' over een ander staan te 'mauwe', ook nog ook nog: 'sjeloers' zijn ze. Dat is het. Ze 'hebbe 'nne grôten bèk, mar eiges gin flikker in de kiet'. En maar 'strije' en maar 'stèggele', steeds weer in de 'contramien', stelletje azijnpissers. Dat ze toch 'as de verrèkenis oplazere', die 'dondervèrrekes', 'verrèkelingen', 'pokkejong'. Dat ze doodvallen. Ze zijn lucht voor je, sterker nog: 'ze kunne-n-oe d'n bout hachele'! Vooral die ene brutale donder: een aterling is het. Hij ligt de hele groep 'op te nèèie', die verdomde 'kutjanus'. Een loeter, doerak en klootjevan die ze met 'z'nnen astrante kop' tussen de bankschroef moesten zetten. En dan aandraaien. Met dat smoel van z'n moeder d'rbij, die 'hemelhoer', dat 'femelwijf'. Mooi doen in je gezicht, 'mar meepesant'. Zo is ze. 'Dè heet ze van gin vrimde', want ook zij kwam uit een nest dat niet deugde. 'Een rauw-schouw huishouwe', dat was 'hare thuis'. Vader dronk en moeder stonk. Vooral zij, dat ouwe wijf, 'de opoe van 'dè minne mènneke dus', die 'hèrreketèk', nou die 'deugde van gin kante'. Ze was een vuile 'vètkaoi'. En 'dieje vent van d'r' was een verlopen 'vètkees'. Een 'sjap'. Hij deed zich voor als een 'Jan-stap-netjes', als 'nnen hille meneer', maar het enige waar hij echt meester in bleek, was 'jèppe'. Hij zoop 'as 'nne ketelbuter'. Geen wonder dat er van hun kinderen niks terecht kwam: naar die 'bloeikes van jong' keken ze nooit om. Die werden niet 'opgevoeierd'. Ach, weet je, door zo'n familie loopt gewoonweg 'n striepke'. Maar dan toch, ze moeten zich 'fesoendelijk' gedragen. Zo niet, dan komt de 'plisie', en met de 'woute veur d'n deur' van hun huis, staan ze wel mooi 'verschut' voor de buurt. En gelijk 'schèlle' tegen die platte petten. Dus huppekee, konden ze mooi mee naar de 'woutekiet'. Nou ja, ze doen maar, jij houdt voet bij stuk, ze maken 'jouwe zeik nie lauw'. Blijf maar op je ponteneur staan.

1 opmerking: