Bolduque (15); Karels kop

Den Bosch leeft als Spaanse stad 'Bolduque' vooral in verhalen en op papier. Van de feiten en gebeurtenissen valt hier letterlijk weinig te zien. Eigenlijk blijkt zowat alles wat in deze stad nog zichtbaar over is, geconcentreerd rond 1629, het jaar dat de vesting in handen kwam van de Republikeinse troepen. De stadsmuren - met op één plek een stuk restaureerde stadswal - houden die herinnering in beeld. Maar om nou te zeggen 'Spaans', met een Spaanse hoek, kerk, kazerne, straat: het is zoeken en sprokkelen.

Niet direct in het oog lopend staat Karels kop op de binnenplaats van het Hof van Zevenbergen, Keizerstraat 12. Een toepasselijke plek, al moet je weten waar te kijken. De achtergrond voor de aanwezigheid van dit konterfeitsel lijkt bekend: in deze omgeving logeert Karel V een aantal keren. In 1515 was hij te gast in het 'stadspaleis' waar dit kleine beeldhouwwerk staat en in latere jaren logeerde hij aan de overkant. Aan die zijde wordt hij in 1540 en 1545 kennelijk zo goed ontvangen, dat hij zijn gastheer in de adelstand verheft. Eigenaar Hendrick Proening van Deventer zal daarmee wel in zijn schik zijn geweest en hij noemt zijn huis 'het Keizershof'. Hij laat zelfs een beeld van zijn vorst-in-harnas plaatsen boven de poort. De naam Keizerstraat volgt.

Hendrick sterft in 1556. Zijn opvolger, zoon Gerard kiest later voor 'het nieuwe geloof' en verlaat de stad. In 1620 komt de Spaanse gouverneur Antonie Schets, baron van Grobbendock in het Keizershof te wonen. Hij mag zich de nieuwe eigenaar noemen, daarbij geholpen door een ´kooppremie´ van de stadsregering. Maar ja, hij moet in 1629 ook weer weg. Soit. Van dat grote onderkomen is nu niets meer over dan een binnenmuur. Om die te kunnen aanschouwen, bliek je door het meest linkse raam.

Terug naar het Hof van Zevenbergen. Dit wordt in het voorjaar van 1998 verrijkt met het hoofd van een nog jonge Karel V. Initiatiefnemer Kring Vrienden van ´s-Hertogenbosch laat hem - met de financiële steun van donateurs - afbeelden in de leeftijd die hij bij zijn bezoek ter gelegenheid van de 'Blijde Incomste' in 1515 heeft. Aan de zijkant van dit werkje valt te lezen waarom Karels kop hier staat te staan.