woensdag 7 maart 2012

Engelse pispot

De binnenstad van Den Bosch kent veel steegjes met namen die tot de fantasie spreken. Bijna allemaal beginnen ze met 'Achter de(n) ...'. Op de puntjes staat een huis vermeld waaraan of waarachter die gang - want veel meer is het vaak niet - gelegen is.

Het ruimst van opzet is 'Achter het stadhuis'. In feite betreft het hier gewoon een straat. Voor mij nou ook weer niet 'zó gewoon' want mijn moeder werd daar geboren, en háár moeder, plus drie zussen boven mij en ten slotte ik nog. In verschillende huizen, overigens. Voor het gemak vergeet ik bij die opsomming nog wat Lambooys, familieleden van moeders kant.

De eerste Van den Berselaar van onze tak (opa's opa) zat 'Achter den Engel', halverwege de Vughterstraat bij 201. Hij had er een timmermanswerkplaats. Voor Waltherus (1806-1887), een boerenzoon uit Gemonde moet dat beslist een overgang geweest zijn: van de open velden naar de beslotenheid van dit verbindingsweggetje. De huizen in die tijd waren klein en vaak werden ze bewoond door kinderrijke gezinnen.

Elke 'Achter de(n) ...' heeft een eigen verhaal. Bijvoorbeeld 'Achter den Dooven' (bij de Hintamerstraat). Het huis dat voor deze naam zorgde, heette eerst 'de Rogbloem'. Doordat daar op enig moment twee dove bakkers aan het werk gingen, werd de naam 'Den Dooven man'. Iets verderop bij Hinthamerstraat 204 ligt 'Achter het Schaapshoofd'. Je kunt maar op zoek zijn naar een naam voor je huis.

Als ik woensdag 7 maart door de Kerkstraat fiets, klinkt het carillon van de St.-Janstoren. De beiaardier heeft zo te horen veel plezier in het spelen van ‘Get me to the Church on Time’ uit ‘My fair Lady’. Klopt dat of vergis ik me in de titel? Tegenover de fietsenstalling is een gangetje waarvan het hek open staat: ‘Achter den Engelschen Pispot’. Gauw een fotooke maken. Het liep hier vroeger door tot aan de Hinthamerstraat onder de naam 'Trompe(t)gangske, vanwege het huis 'de Trompe(t)'. Verderop lag een afslag achter 'de Waterpot'. In de volksmond ging dat steegje 'Achter den Pispot' heten. Daat straatje verdween en de kleurrijke naam verhuisde, waarbij deze - voorzien van 'Engelschen' - in de plaats kwam 'Trompe(t)gangske'. Een prachtbord; een 'collectors-item'.

Meer weten over straatnamen in Den Bosch: http://www.bossche-encyclopedie.nl/straten/_indexstraten.0.htm

Geen opmerkingen:

Een reactie posten