woensdag 4 januari 2012

Geheugenpaleis (5); oertijd

Eigenlijk zijn wij maar prutsers. Hoewel we het tegenovergestelde denken, zijn we d'r bijvoorbeeld niet op gebouwd om te verteren wat we tot ons nemen. Noch onze maag, noch ons brein. We eisen daarom voortdurend dingen van onszelf, die bij voorbaat bestemd zijn niks te worden. We klungelen maar wat aan.

Hoe dat zo? Nou, sinds het lezen van Frans de Waal, 'Een tijd voor empathie' kijk ik met andere ogen naar de eigen soort. Dit werk van deze primatoloog maakt duidelijk wat hij eerder betoogde in zijn gelijknamige werk 'De aap in ons'. Die zit ons dicht onder de huid. En omdat we onze grootvader aap ontkennen, gaat het fout.

Ons DNA, de bouwstoffen van ons lichaam, is weinig veranderd sinds de tijd dat die opa met zijn wijfje uit de bomen klom om op de grond verder te leven. Wat die prehistorische mens toen at, kon probleemloos 'verwerkt' worden: ze namen de passende noten, vruchten en vissen tot zich. Hoe anders is dat nu. Na de Tweede Wereldoorlog hebben we echt andere eetgewoontes gekregen. Erg veel vet en suiker. At bijvoorbeeld onze primitieve voorouder nog twee kilo honing per jaar, wij consumeren 70 kg geraffineerde suikers. Dat lijkt niet geweldig goed te zijn. Onze spijsverterende genen zijn nog steeds afgestemd op een ander aanbod van voedsel: dat van opa en oma aap.

Zo zou het ook zijn met onze hersenen, volgens Joshua Foer op pag. 107 van zijn Geheugenpaleis. In ons brein moesten in de oertijd andere dingen opgeslagen worden: de weg naar huis, wat wel/niet eetbaar/giftig was, waar water te vinden was. In elk geval waren boodschappenlijstjes met meer dan zeven zaken nog niet in de mode. Dus als we nu bijvoorbeeld lappen tekst willen onthouden, lukt dat niet: ongeschikte hersenpan. Volgens de auteur kunnen we die te verteren tekst het beste omzetten in herinneringen waarop ons brein wel gebouwd is.

Da's een interessante strategie, denk ik op pag. 108. Gaan we ons geheugen inrichten langs wegen die onze voorvaderen in de prehistorie bewandelden?  Ik ben benieuwd wat het vervolg in zal houden en ga snel naar de volgende bladzijde. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten