Zo grappig dat de Vuelta 2020 een startplaats krijgt op de Bossche Citadel. De keuze van die plek lijkt me niet zonder betekenis. Overigens durf ik er niet mijn hand voor in het vuur te steken dat op het stadhuis de symboliek van deze plek het uitgangspunt geweest is.
Voor veel Bosschenaren klinkt het volgende
verhaal bekend. Nadat het Spaanse garnizoen in september 1629 de stad gedwongen
verliet en Republikeinse troepen binnenmarcheerden, was de nieuwe heer
allesbehalve zeker van de loyaliteit der Bosschenaren. Bovendien zou het
koninklijke leger van Filips IV zomaar kunnen besluiten om voor de poorten te
gaan liggen. Daarom werd tussen 1637 en 1645 Fort Willem Maria gebouwd. En mochten
de katholieke inwoners van de stad twijfelen aan de goede bedoelingen en de
rechtmatigheid van het nieuwe bestuur, dan zou het geschut hen vanaf de
dwangburcht nadrukkelijk corrigeren. Het nieuwe werk kreeg de bijnaam ‘de
Papenbril’. Om de trefzekerheid te vergroten, werd het schootsveld geschoond.
In 2020, dus 491 jaar na het vertrek van de Spaanse
roepen, wordt de Spaanse koers dus binnengehaald op een anti-Spaans monument.
Triomf klinkt uit de bekendmaking ook nog ook nog. Eén politieke partij vindt deelname
aan de Vuelta Holanda te prijzig. Een andere gaat akkoord in de ijdele hoop op
een laag bobogehalte. In elk geval wordt er niet het snot voor de ogen gestoempt
binnen het centrum. Ieder rijdt sierlijk en vooral rustig door de binnenstad
zodat de burger mag blijven geloven in de mythe dat de minutenlange tv-beelden
‘de stad op de kaart zullen zetten’. Dat was ook de voorgehouden worst bij de
start van de Tour de France in 1996. En bij het Jheronimus Boschjaar 2016. Plus
tijdens van alles in de decennia daartussen. Het zal wel aan mij liggen; als ik
desgewenst in Spanje uit moet leggen waar de Cultuurstad van het Zuiden ligt,
roep ik na wat pogingen vertwijfeld: ‘Bij Eindhoven. PSV’. En dan knikt
iedereen.
Het woord ‘vuelta’ kent in het Spaans 34 verschillende
betekenissen. Een ervan is de aaneenschakeling van bijvoorbeeld wandel- of fietsetappes.
Een andere is ‘de terugkomst op het punt van vertrek’.
‘Vuelta’ is het zelfstandig naamwoord van het
werkwoord ‘volver’: ‘terugkeren’. Hoe ironisch: toentertijd moesten de
Spanjaarden te voet de stad uit en nu worden ze maar al te graag weer naar
binnen getrokken. Op de fiets. Wat een symboliek.
De dwangburcht: een tot werkelijkheid geworden
droom voor de wethouder die zo van ‘theater’ houdt.
