‘Spanjaarden in de stad’

Rond 8 december 2012 was ik enkele dagen in Toledo. Daar stond ik bij de Academia de Infantería voor een publiek van militairen en sprak over de strijd die eind 1585 bij Empel plaatsvond tussen de Spaanse troepen en die van de opstandelingen. De soldaten van de koning behaalden uiteindelijk een nipte overwinning. Die dankten zij volgens de overlevering aan de tussenkomst van Maria. Dit ‘Wonder van Empel’ heeft ertoe geleid dat Maria Onbevlekte Ontvangenis de patrones werd van de Spaanse Infanterie en van geheel Spanje. En dat werd dus 8 december jl. gevierd en herdacht.

Tijdens dat bezoek kwamen de ‘Amigos del Camino Español de Los Tercios’ met de suggestie ‘om aan de Bosschenaren iets over de Spaanse tijd te komen vertellen vanuit hun invalshoek’. Om een lang verhaal kort te maken: op zaterdag 25 mei a.s. vindt in het Bossche Stadsarchief de Nederlands-Spaanse studiedag plaats: ‘Spanjaarden in de stad’. Vijf inleiders belichten het thema ‘Beeldvorming in de Tachtigjarige Oorlog’ vanuit Spaans en Nederlands perspectief. Bij dat laatste komt naast de officiële ‘vaderlandse kijk’ ook de Brabantse visie aan bod. Bossche en Brabantse gebeurtenissen uit genoemde periode vormen het uitgangspunt voor het internationale sprekersveld. Onderwerpen zijn: ‘Den Bosch en hulp van boven’, ‘1629: Den Bosch bevrijd of bezet?’, ‘De koning naast God’, ‘Soldaten, leuzen en idealen’.

Beelden die Nederlanders en Spanjaarden hebben over ‘De Spaanse Tijd’ blijken op punten uiteen te lopen. Vaak zijn de verschillen terug te voeren tot de ‘verhalen’ die toentertijd door beide partijen verteld werden. Zo groeiden bijvoorbeeld Willem van Oranje en Alva uit tot helden in de officiële geschiedschrijving in het eigen land, terwijl ze de belichaming van het kwaad werden in het andere kamp. ‘Spanjaarden in de stad’ wil - met concrete Bossche en Brabantse situaties als uitgangspunt - toelichten hoe de beeldvorming, al dan niet opzettelijk, aan Hollandse en Spaanse zijde gevoed werd.

De studiedag vindt plaats op zaterdag 25 mei 2013 van 09.00 tot 15.30 uur, in het Bossche Stadsarchief, Bloemenkamp 50. De presentaties - waarvan twee in het Engels - zijn toegankelijk voor belangstellenden; toegang €15 p.p., lichte lunch inbegrepen. Aanmelding geschiedt via de webwinkel van het Stadsarchief door te klikken (Ctrl + klik) op  http://goo.gl/GieZ9.

Het programma ‘Spanjaarden in de stad’ is als volgt:

- 'Hemelse machten in 1585 en 1629', Harry van den Berselaar; over ‘bemoeienis van boven tijdens de Tachtigjarige Oorlog’.

- '1629 Bezet of bevrijd?' Valentijn Paquay; de Spanjaarden en hun leiders als vijanden, overheersers, bezetters.

- ‘The Spanish Road’/'Soldaten voor Spanje, God en de koning', Juan Vicente Elices Mateos; over de werving, samenstelling en verplaatsing van soldaten die in de Nederlanden vochten.

- '1629 Bevrijd of bezet? Frans van Gaal; de Republikeinen en hun leiders als vijanden, overheersers, bezetters.

- ‘God with us’/'Koning naast God', Fernando Martínez Laínez; over de Spaanse vorst als ‘vanzelfsprekende’ verdediger van Gods rijk op aarde.