Dus óók

Deze tekst verscheen als column in de rubriek ' Onder de Boschboom' op 20 november in De Bossche Omroep

Houd u vast aan het tafelblad: Desiderius Erasmus was een Catalaan. Ook Columbus en Leonardo da Vinci - om er maar een paar te noemen - kwamen daar vandaan. De aanwezigheid van Erasmus in onze hertogstad wordt in de Bossche historie nadrukkelijk vermeld. Hij zat hier eind 15^de eeuw wat jaren op het gym. Hij zou er - volgens eigen zeggen - weinig opgestoken hebben. De geleerde kwam uit Rotterdam en een Catalaan was hij allerminst.

Erasmus, Marco Polo, Niccolò Machiavelli: van deze beroemde lieden moest helaas de werkelijke herkomst altijd verborgen blijven. En wel door een vermaledijde centraal aangestuurde samenzwering eeuwen geleden op het Iberisch Schiereiland. Een complot dat toentertijd oversloeg naar andere Europese vorsten en regeringen. Want, zo zegt een Catalaans studiecentrum voor de ‘Nieuwe Geschiedenis’: Catalonië mocht als eigenheid niet bestaan. En nu nog niet. Eigenlijk zou dat ‘land’ al lang onafhankelijk moeten zijn.

Doen ze in Catalonië aan geschiedvervalsing? Ongetwijfeld. Trouwens, tijdens de Tachtigjarige Oorlog deed P.C. Hooft iets vergelijkbaars. Hij schreef in 1617 ‘Baeto, of de oorsprong der Hollanderen’, een toneelstuk over de Bataven als grondleggers van de Staat der Nederlanden. Iedereen weet dat die feitenzwendel rond de Bataafse Mythe geen hout snijdt. Net zomin als de inspanning van de huidige Poolse regering om Lech Walesa of de concentratiekampen uit hun geschiedenisboeken weg te gummen.

Als je een verhaal - hoe onzinnig ook - lang genoeg vertelt, wordt het waar. Niet alleen Trump is iemand die uitmuntend uit zijn duim zuigt. Ook lagere goden zijn ermee behept. Kritisch luisteren en lezen (ook van deze column) is dus het adagium.

Den Bosch heet sinds enige tijd: ‘Cultuurstad van het Zuiden’. Zijn we dat echt? Zie het filmpje op www.denbosch.nl/nl/cultuurstad en oordeel zelf. Ik had naast de voorspelbare hoogstandjes ook graag enig amateurgeluid gehoord: harmonie & fanfare, zangkoren, toneel, dans, ‘meziekskes’.

Nog mazzel dat het gemeentebestuur de ambitie voor citymarketing niet heeft laten vatten in ‘Dé cultuurstad van het Zuiden’. Dat zou hybris zijn, onbeschaamde hoogmoedswaan; iets dat in de klassieke oudheid de straf der Griekse goden verdiende. Goed, een ambitie dus. We zijn het nog niet, maar we willen zo graag. En als je het vaak genoeg herhaalt, ben je zomaar ‘Cultuurstad van het Zuiden’.

Hing er ‘wishful thinking’ in de lucht bij deze kreetkeuze? Wordt er een tikkeltje gefoezeld met de taal? Of is er sprake van genialiteit? In dat laatste geval wordt erop gerekend dat bij ‘Cultuurstad van het Zuiden’ automatisch als eerste woordje ‘Dé’ gedacht wordt.

Op 12 november bezocht ik de veertiende editie van ‘Glow’. Ik appte naar een vriend ‘Glow was Wow’! En dacht meepesant: ‘Eindhoven, dus óók ’n cultuurstad van het zuiden’.