donderdag 14 april 2011

Vaderlandse Geschiedenis (8); 'Knappe prins'

Als één hertog van Brabant tot mijn verbeelding spreekt, is dat Filips van Oostenrijk, meergenaamd 'de Schone'. Hij was de laatste Bourgondische baas hier en door de heerschappij van zijn familie noemt Den Bosch zich nog steeds een Bourgondische stad. Nu weet bekant niemand meer dat die term eigenlijk op een 'verfijnde levensstijl' slaat en vormt het een excuus voor overgewicht.

Filips was dus kennelijk een mooie jongen. Overigens heeft hij die (bij)naam te danken aan de Franse koning Louis XII die bij het aanschouwen van de vent geroepen zou hebben 'Hier hebben we dan een knappe prins'. Dat was in 1501 en Filips was toen al getrouwd met Johanna van Castilië. Zelf had zij jaren daarvoor al gezien dat hij een stuk was. Dat was op het moment dat ze haar a.s. echtgenoot (die op 22 juli 1478 in Brugge geboren werd) voor het eerst in levende lijve zag en wel in Lier op de vooravond van hun huwelijk. Aan beide kanten sloeg op die 20ste oktober 1496 de bliksem in. De stadsgidsen in Lier maken hier een smakelijk verhaal van, compleet met flitshuwelijk, een dampige eerste nacht (aan de huidige Aragonstraat), een groot festijn en burgers die verdronken omdat een te volle brug het begaf.


Van Filips weten we ook dat hij meermalen in Den Bosch was. Als klein ventje sliep hij in 1481 met zijn moeder Maria van Bourgondië bij de Zusters van Orthen terwijl zijn pa Maximiliaan van Oostenrijk verondersteld werd iets verderop te pitten bij de Predikheren. En passant bezwangerde Max een dame hetgeen leidde tot de geboorte van Barbara Disquis (1482 - 1568)die zowat écht haar leven lang in een klooster verbleef. We danken er nu nog de Barbaraplaats aan. Later kwam Filips hier om samen met senior in de winter van 1504/1505 troepen aan te voeren tegen Gelre. Hij maakte toen kennis met zijn halfzus Barbara en bestelde meepesant bij Jeroen Bosch een schilderij (Het Laatste Oordeel) en deed daarvoor een aanbetaling.


Hij stierf jong in Burgos op 15 september 1506, wellicht vergiftigd, maar bijna zeker aan de pest. Johanna zou hierdoor zo waus geworden zijn, dat zij de dode schone jarenlang meesleepte in een kist. Uiteindelijk kwamen beide echtelieden terecht in een praalgraf dat te bezoeken is in de kathedraal van Granada. Daar liggen ze in steen gehouwen, keurig naast de ouders van Johanna, de Katholieke Koningen van wie zij eerder Spanje 'overgenomen' hadden. Nu nog spreken de Spanjaarden over de komst van het Habsburgse Huis op de Spaanse troon. Ach ja, die vorstelijke lui trouwden vaak volgens de liedtekst van Jaap Fischer: 'Het was niet uit liefde, het was om je geld. Je was niet mooi, maar welgesteld'. Maar bij dit koppel denk ik: 'Dat klinkt een beetje eenzijdig misschien, toch, als het om Filips en Johanna gaat?'

Geen opmerkingen:

Een reactie posten