Laf?

‘Die Carles Puigdemont blaft als een laffe hond’, dacht ik vanmorgen. Buiten dat het rijmt, blijft het natuurlijk een onaardige gedachte. Me aanhouden voor het beledigen van een staatshoofd, zullen ze niet doen, want als staat bestaat Catalonië niet. In elk geval nóg niet.

En ondertussen zit de ‘democratisch’ gekozen ex-president van de republiek bij onze zuiderburen. België: ook een bedachte staat, waarvoor ze na de geslaagde opstand van 1830 in de verste verte niet aan een president dachten! Het moest een koning worden en die werd uit Duitsland aangetrokken. Zoals we in Nederland al vele Oranje-generaties weten, is dat land een geslaagd uitzendbureau voor werkzoekende edellieden.

Als het aan Bart De Wever ligt, burgemeester van Antwerpen en drager van het ‘afscheidingsvirus’ zoals zijn vriend Puigdemont, komt er op termijn ook een ‘vrijstaat Vlaanderen’. Buiten de EU, en buiten de euro, dat dan weer wel. Eens kijken hoe snel rond die tijd de Nederlanders die nu vlak over de grens wonen, een enkeltje Noord nemen.

Puigdemont dus, een man die de zielige jongen uithangt: het ligt allemaal aan Madrid. Die slachtofferrol zit hem als gegoten. Zijn klaaglitanie vol halve waarheden gaat er in als koek tijdens dit ‘post-truth’-tijdperk. En met hem voelt bijna de helft van zijn volk zich slachtoffer, want niet gekend, erkend noch gewaardeerd. Verongelijkt dus, een breed gedragen gevoel, ook in Nederland. Adriaan van Dis noemde het laatst nog in het Rosmalense Perron 3 ‘De mensen zijn boos’. Nee, ze zijn verongelijkt, en dan heb je alle reden om te zeiken en te kankeren op wat ‘ze’ (lees: m.n. overheid, bedrijfsleven) voortdurend verkeerd doen.

Wij Nederlanders zijn langzamerhand van een gelovige natie van frisse dijkenbouwers veranderd in een verzuurd volk van ‘ja maar’pietlutten: verongelijkt niet erkend, gekend noch gewaardeerd.

Terug naar Puigdemont: hij speelt de tol van verongelijkte en gemangelde burger niet in een donker bovenzaaltje: hij staat in de spotlights op een Europees toneel. De man laat er zelfs bussen vol Catalaanse mede-verongelijkten voor naar Brussel komen. Gratis figuranten in een augurkenoperette.

Laat je niks wijsmaken. Deze week is door het Spaanse OM een onderzoek gestart naar de handel en wandel de afgelopen vijf jaar van de Catalaanse separatisten. Nu al tekent zich af dat er sprake is van een gezamenlijke opzet van alle op afscheiding gerichte politieke partijen. Kartelvorming heet dat, als bedrijven zoiets flikken. En da’s verboden. 

Puigdemont zit in Brussel de zieligerd uit te hangen. Hij en de zijnen hebben wel even minimaal een half miljoen euro uit de algemene middelen gebruikt om reclame te maken voor het recente referendum. Verder zijn er in die periode voor die volksraadpleging overheidsinvesteringen in onderwijs, infrastructuur en gezondheidszorg voor Catalanen niet tot stand gekomen door de relatie met de centrale regering opzettelijk te vertroebelen. Bovendien liep in zijn beoogde republiek het aantal nieuwe ondernemingen in oktober 14,3% terug in vergelijking met dezelfde maand vorig jaar, terwijl er in de rest van Spanje sprake was van een lichte stijging met 1,5%.

Een Vlaamse politica zei bij Puigdemonts aankomst in België ongeveer het volgende: ‘Een gekozen president zou zich beter in de buurt van zijn kiezers ophouden’. Teruggaan? Du moment dat hij in Spanje aankomt, wordt hij gearresteerd. Hij kijkt wel uit. Voorlopig. ‘Want’, zei hij gisteren: ‘Als ik volgende week democratisch gekozen word’ is er geen reden mij in de boeien te slaan’. De bellenblazer.

Over een week zijn er dus verkiezingen in Catalonië. Aan de vooravond daarvan roepen alle op afscheiding gerichte partijen nadrukkelijk dat ze aan de beklemmende omarming van de centrale overheid een einde zullen maken. Weg met het Madrileense juk. Het theater is compleet en velen geloven in de levensvatbaarheid van een eigen republiek.

Een Spaans probleem? In wezen wel. En tegelijkertijd een aanval op verenigd Europa. Voedsel voor alle verongelijkten in ons land die de klok terug willen draaien naar de tijd waarin Brussel ver leek en de gulden met onze vorstin erop nog een daalder waard was.