Toledo: wonder

Om een lang verhaal kort te maken: dezer dagen valt de naam van het Brabantse Empel vaak in het Spaanse Toledo. Daar staat de Academia de Infantería; de voorgangers van de huidige grondtroepen vochten in 1585 bij het Maasdorp tegen de opstandige Hollandse troepen. De koninklijke infanteristen hadden het zwaar te halen. Dankzij de hulp van Maria kregen ze op 8 december de wind mee, in elk geval lang genoeg om behouden naar Den Bosch terug te keren. Hun aanvoerder maakte Maria tot de patrones van zijn troepen en in de loop van de jaren werd zij als Maria Onbevlekte Ontvangenis de beschermvrouw van zowel de Infanterie als geheel Spanje.

De nationale feestdag ‘Maria Inmaculada’ wordt uitgebreid gevierd op de Toledaanse Academie. Net zoals vorig jaar mag ik die viering bijwonen in het gezelschap van een Empelse vertegenwoordiging. In het kader daarvan sta ik op vrijdag 7 december 2012 voor een volle zaal met 450 cadetten en hun officieren. Mijn lezing heb ik genoemd 'El milagro de Empel. Españoles, Flamencos, holandeses'. Het verhaal over het Empelse wonder van 1585 is ook aanleiding tot een kort relaas over mijn onderzoek naar de Spaanse periode van Den Bosch. En over hoe de Spanjaarden in de loop van de Tachtigjarige Oorlog een onderscheid gingen maken tussen Flamencos en holandeses. Met Flamencos  - Vlamingen dus - duidden zij aanvankelijk zowat alle bewoners van de Lage Landen aan. Om begrijpelijke redenen gingen de opstandelingen holandeses heten. Ik heb me goed voorbereid en mijn vrouw laat onder mijn verhaal de plaatjes op het scherm verschijnen.

Een paar uur later lopen we door het centrum van Toledo. Onderweg komen we drie cadetten tegen en we begroeten elkaar in het voorbijgaan. Een minuut later staan ze weer bij ons. Ze zijn op weg naar de kathedraal en de studenten vertellen dat ze daar een banier aan de toren gaan hangen met daarop een afbeelding van María Inmaculada. Ik dank ze voor de informatie en ga een uur later kijken bij de kerk. Ze zijn bijna klaar met hun werk en we groeten elkaar nogmaals. Het zit er kleurrijk uit. Ik bedenk me dat dit land een scheiding kent van kerk en staat. Inmiddels verwonder ik me niet meer over de praktijk daarvan.

's Avonds op weg naar een concert van de 'Unidad de Musica' van de Academie, is het zicht op de verlichte stad van een grote schoonheid. Morgen vindt de grote parade plaats; ongetwijfeld weer een indrukwekkende gebeurtenis.