dinsdag 18 april 2017

Passie met Pasen

Op zolder ligt mijn herbarium. Gemaakt in 1966-1967. Geen flauw idee of docenten biologie hun leerlingen in 2017 nog tot zoiets opdracht geven. Of langs een andere weg kennis bijbrengen van de alledaagse flora. Is het van belang om te weten wat er vandaag in de berm bloeit?

Sommige planten waren (toen al) niet alledaags. Het gestippeld zonneroosje, bijvoorbeeld. Dat was zzz: zéér zeldzaam. Ik zou het nu niet meer in mijn hoofd halen dit gelige ding te plukken. Net zo min als de gevlekte orchis (hoewel die sinds 1 januari jl. niet langer wettelijk beschermd is) of de blauwzwarte rapunzel. Daarvan maak ik een foto voor op Facebook. Misschien dat iemand zegt: 'Verhip, de blauwe guichelheil!'

Vanmorgen wandelde ik in de buurt van de Kruisstraat, een voor planten interessant gebied. Een buurtschap op de rand van Maasklei en Brabants dekzand, twee verschillende werelden. Net zo verschillend, dacht ik, als afgelopen Pasen en het feest in de tijd dat ik tussen oude kranten egelboterbloem en rolklaver droogde. Inmiddels vier ik Pasen niet meer. Ook niet met een brunch, die volgens NU.nl op deze christelijke feestdag ingeburgerd is. Uiteraard ken ik het lijdensverhaal, want de school hield meer in dan wilde bloemen plukken. En daarnaast was er een katholiek thuis in een katholieke stad.

Die wereld is veranderd en ik ben ook anders over dingen gaan denken. 'Waarschijnlijk kan religie mensen het snelt mobiliseren’, zegt Souleymane Bachir Diagne, hoogleraar filosofie aan Columbia University. ‘Religie raakt de mensen, maar daardoor kan die ook snel aanleiding geven tot geweld’. In de schaduw daarvan stelt de PVV vragen over Pasen Light'. Want ook deze in religieus afgeroomde tweedaagse versie van Christus lijden, dood en opstanding hoort tot onze cultuur.

Tegelijkertijd stelt noch Wilders, noch n’importe welke politicus dan ook vragen over 'The Passion'. Dat fenomeen is van oorsprong niet hier uitgevonden, net zo min als de hamburger, bbq, Valentijn en Halloween. Ik ben blij dat die trektocht - dit jaar in Leeuwarden - niet 'De Passie' is genoemd door de organiserende partijen KRO/NCRV en EO: naar inhoud en vormgeving is de overeenkomst met het oorspronkelijke lijdensverhaal flinterdun. En daarmee is deze versie 2.0 nauwelijks te verdedigen als verschijnsel dat een gewaardeerd cultureel verschijnsel voorzet, in leven houdt, beschermt. Kitsch tot de n-de macht. 'Tussen kitsch en nep'. 

De discussie over het begrip 'cultuur' is gemarginaliseerd tot 'Blut und Boden', om die beladen formulering te gebruiken. ‘Hoort niet in Nederland thuis’. Wie zich druk maakt over de relatie cultuur en kwaliteit is een softie. Blij was ik afgelopen lang weekend met twee publicaties die mij sterkten in mijn opvatting dat over smaak en kwaliteit wel degelijk gediscussieerd mag, dan wel moet worden. Populair is dat niet ('Ja, dat is jóuw mening'.). Om te beginnen was er in de NRC zaterdag een illustratie van Siegfried Woldhek, waaronder hij in een korte tekst aangaf 'dat het moeilijk is iets te bedenken wat meer nep is dan The Passion'. En maandag las ik een opmerking van filosoof Coen Simon in zijn nieuwste boek 'Oordeel zelf'. Op pag. 58 noemt hij 'het muzikale Bijbelevenement' op Witte Donderdag 'het failliet van het geloof'.

The Passion, en ik zeg het met de nodige passie, is meer nog dan het bankroet van het geloof. Het is het failliet van het geloof in kwaliteit. Is het van belang te weten welke haan in het grasveld voor de christelijke omroepgebouwen drie keer heeft staan kraaien?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten